przeciwieństwo — n III, Ms. przeciwieństwowie; lm D. przeciwieństwoeństw 1. «sprzeczność, niezgodność zachodząca między rzeczami, zjawiskami itp.; rzecz, osoba, zjawisko różniące się całkowicie od innego porównywanego zjawiska, rzeczy, osoby itp.; kontrast»… … Słownik języka polskiego
glina — 1. Ktoś zrobiony, ulepiony z innej, lepszej gliny «o kimś wyróżniającym się czymś, cieszącym się specjalnymi względami»: Była całkowicie obca, jakby ulepiono ją z innej gliny, i ta jej obcość pociągała go do obłędu. O. Tokarczuk, Dom. To… … Słownik frazeologiczny
ale — 1. «spójnik wyrażający przeciwieństwo, kontrast lub odmienne treści, łączący zdania współrzędne lub równorzędne części zdania (z przeczeniem lub bez przeczenia); lecz» Słońce świeci, ale wieje zimny wiatr. Biednie, ale czysto. Położył się… … Słownik języka polskiego
aliści — 1. przestarz. «spójnik wyrażający przeciwieństwo, kontrast lub odmienne ujęcie treści; ale» Myślał, że nie starczy mu sił, aliści wykonał swoje zadanie. 2. przestarz. «partykuła wzmacniająca, wyrażająca zwykle odmienność, nagłą zmianę sytuacji; a … Słownik języka polskiego
altruizm — m IV, D. u, Ms. altruizmzmie, blm «bezinteresowne kierowanie się w swym postępowaniu dobrem innych, gotowość do poświęceń; przeciwieństwo egoizmu» Kierować się altruizmem. ‹z łac.› … Słownik języka polskiego
antagonizm — m IV, D. u, Ms. antagonizmzmie; lm M. y 1. «przeciwieństwo, przeciwdziałanie, wzajemna niechęć, wrogość, wzajemne zwalczanie się» Antagonizmy dzielnicowe. Antagonizm powstaje, zachodzi między kimś, czymś. ∆ Antagonizm klasowy «wg Marksa:… … Słownik języka polskiego
anty- — «pierwszy człon wyrazów złożonych» a) «oznaczający: przeciwieństwo, przeciwstawienie, przeciwdziałanie czemuś, zwalczanie kogoś, czegoś, np. antyalkoholowy, antyfaszysta, antymilitaryzm, antypasat, antytoksyna» b) «oznaczający przeciwległe… … Słownik języka polskiego
antyteza — ż IV, CMs. antytezazie; lm D. antytezaez 1. «twierdzenie przeciwstawne w stosunku do innego (do tezy); niekiedy ogólniej: przeciwstawienie, przeciwieństwo, kontrast» 2. filoz. «w dialektyce Hegla: drugie stadium trójstopniowego rozwoju… … Słownik języka polskiego
atoli — przestarz. dziś książk. lub żart. «spójnik wyrażający przeciwieństwo, kontrast lub odmienne ujęcie treści łączonych zdań lub ich równorzędnych części; jednak, mimo to, ale, wszakże» Wszyscy byli spragnieni, wody atoli nie było. Choć byliśmy… … Słownik języka polskiego
atonalność — ż V, DCMs. atonalnośćści, blm muz. «zasada konstrukcji dźwiękowej, polegająca na braku zależności pomiędzy poszczególnymi dźwiękami i akordami od określonego centrum tonalnego, np. toniki; przeciwieństwo tonalności» … Słownik języka polskiego
